Thứ Năm, 13 tháng 2, 2025

Mối Tình Chàng Chăn Cưu

Trong thế giới thơ ca của người phương tây cũng có những bài thơ xướng/họa hay nói đúng hơn là những bài thơ phản biện đối chọi nhau về tư tưởng/triết lý về tình yêu cũng như cuộc đời.
Nhân sắp tới ngày Lễ Tình Nhân mời các bạn đọc 2 bài thơ lãng mạn trữ tình sau. Một bài tràn đầy hy vọng ở tình yêu đôi lứa; bài kia ngần ngại, đắn đo trước sự phai tàn vô thường của vạn vật trên đời.
.

 
 
THE PASSIONATE SHEPHERD TO HIS LOVE
By Christopher Marlowe (1564—1593)
 
Come live with me and be my love,
And we will all the pleasures prove,
That valleys, groves, hills, and fields,
Woods, or steepy mountain yields.
 
And we will sit upon rocks,
Seeing the shepherds feed their flocks,
By shallow rivers to whose falls
Melodious birds sing madrigals.
 
And I will make thee beds of roses
And a thousand fragrant poises,
A cap of flowers, and a kirtle
Embroidered all with leaves of myrtle;
 
A gown made of the finest wool,
Which from our pretty lambs we pull;
Fair lined slippers for the cold,
With buckies of the purest gold;
 
A belt of straw and ivy buds,
With coral clasps and amber studs;
And if these pleasures may thee move,
Come live with me, and be my love.
 
The Shepherds’ Swains shall dance and sing
For thy delight each May morning:
If these delights thy mind may move,
Then live with me and be my love.
 
 
LỜI TỎ TÌNH NỒNG NÀN CỦA GÃ CHĂN CỪU
 
Mời em về sống kiếp tình nhân
Cùng anh minh chứng thú hồng trần
Nơi lũng, đồi, vườn cây, đồng cỏ
Những cánh rừng, dốc núi biếc xanh
 
Ngồi trên mỏm đá chúng ta nhìn
Mục đồng chăn thả lũ cừu xinh
Bên con sông cạn dòng thác đổ
Chim hót líu lo bản nhạc tình
 
Anh lấy hoa hồng kết chiếu chăn
Cả ngàn đóa mộng tỏa thơm hương
Anh đan vương miện bằng hoa dại
Dùng lá sim để dệt y thường
 
Len tốt áo choàng anh sẽ đan
Lấy từ xinh xắn những cừu non
Đôi hài em vận ngày đông lạnh
Móc khóa vàng ròng lấp lánh chân
 
Thắt lưng rơm đính những nụ hoa
Chốt cài hổ phách, khóa san hô
Nếu em thấy thích và vui thú
Về sống cùng anh một mái nhà
 
Lũ mục đồng sẽ múa hát vang
Cho em vui mỗi sáng mùa xuân
Nếu em cảm động và yêu thích
Mời em về sống kiếp tình nhân.
 
21/7/2023
Trần Đức Phổ phỏng dịch
.
.
THE NYMPH’S REPLY TO THE SHEPHERD
By Sir Walter Raleigh (1552—1618)
 
If all the world and love were young,
And truth in every Shepherd’s tongue,
These pretty pleasures might me move,
To live with thee, and be thy love.
 
Time drives the flocks from field to fold,
When Rivers rage and Rocks grow cold,
And Philomel becometh dumb,
The rest complains of cares to come.
 
The flowers do fade, and wanton fields,
To wayward winter reckoning yields,
A honey tongue, a heart of gall,
Is fancy’s spring, but sorrow’s fall.
 
Thy gowns, thy shoes, thy beds of Roses,
Thy cap, thy kirtle, and thy posies
Soon break, soon wither, soon forgotten:
In folly ripe, in reason rotten.
 
Thy belt of straw and Ivy buds,
The Coral clasps and amber studs,
All these in me no means can move
To come to thee and be thy love.
 
But could youth last, and love still breed,
Had joys no date, nor age no need,
Then these delights my mind might move
To live with thee, and be thy love.
.
 
HỒI ÂM CỦA THẦN NỮ GỬI CHÀNG CHĂN CỪU
 
Nếu người đời và tình yêu mãi trẻ,
Không gì dối gian trong những lời chàng,
Niềm vui ấy, cũng làm em có thể
Đến cạnh bên chàng, xây mộng uyên ương

Lúc mục súc từ đồng cỏ về chuồng,
Sông nổi sóng và đá thành băng giá
Bầy chiền chiện không râm ran hót nữa,
Còn lại là nỗi than vãn lo toan.
 
Hoa rũ rượi, và cánh đồng phóng túng,
Hiến dâng mình cho khắc nghiệt mùa đông,
Lời đường mật, trái tim đầy rắn rết,
Xuân hoang đường, thu héo hắt sầu đong.
 
Những váy, những giày, chiếu giường êm ấm,
Mũ, bộ nội y, bó hoa chàng cầm,
Chóng tàn phai, chóng rơi vào quên lãng
Khi thơ ngây thử thách với thăng trầm
 
Thắt lưng rơm đính nụ hoa thơm ngát,
Trâm cài ngọc trai, khuyên tai hổ phách,
Chúng chẳng bao giờ làm em xiêu lòng
Để đến bên chàng kết sợi tơ hồng.
 
Thanh xuân mãi còn, tình yêu thăng hoa,
Niềm vui không cạn, ái ân không già,
Những điều như thế khiến em lay động
Để đến bên chàng, hòa khúc tình ca.
 
11/2/2025
Trần Đức Phổ phỏng dịch

Thứ Sáu, 7 tháng 2, 2025

Trần Đức Phổ phỏng dịch

 


 

Thơ của bà Emily Dickinson dùng từ chuẩn mực và súc tích. Bởi vậy dịch thơ bà ra thơ lục bát là đánh mất phong cách của nguyên tác. Nhưng bài thơ dưới đây tôi làm một ngoại lệ. Lý do là bài này theo tôi cảm nhận nó rất trữ tình tuy có chút buồn. Bài thơ như tiếng thở dài về sự quên lãng của thời gian, con người thờ ơ đối với quá khứ, chỉ có thiên nhiên mới hoài niệm ký ức xưa.
.
 
AFTER A HUNDRED YEARS
by Emily Dickinson 
 
After a hundred years
Nobody knows the place, —
Agony, that enacted there,
Motionless as peace.
 
Weeds triumphant ranged,
Strangers strolled and spelled
At the lone orthography
Of the elder dead.
 
Winds of summer fields
Recollect the way, —
Instinct picking up the key
Dropped by memory.
.
 
SAU MỘT TRĂM NĂM 
 
Trăm năm qua, trăm năm qua
Không ai còn nhớ nơi là, – nỗi đau
Từng phen bãi biển nương dâu
Bây giờ tĩnh lặng một màu an yên
 
Cỏ dại ngạo nghễ vươn lên,
Những người khách lạ vô tình dạo qua
Đánh vần dòng chữ cổ xưa
Lẻ loi trên những mộ bia điêu tàn
 
Gió hè từ cánh đồng hoang
Vẫn theo lối cũ lang thang tìm về –
Bản năng hoài niệm cố tri
Nhặt từng ký ức những gì đánh rơi.
 
5/2/2025

Mấy Dòng Viết Lúc Đầu Xuân

 

Bài thơ "Lines Written In Early Spring" của William Wordsworth là một bài thơ tả cảnh mùa xuân nhưng ẩn chứa nỗi trăn trở về nhân sinh. Một tác phẩm hay và đầy ắp tinh thần nhân ái của ông.
Xin giới thiệu dưới đây cùng mọi người.
.

 


LINES WRITTEN IN EARLY SPRING
By William Wordsworth

I heard a thousand blended notes,
While in a grove I sate reclined,
In that sweet mood when pleasant thoughts
Bring sad thoughts to the mind.

To her fair works did Nature link
The human soul that through me ran;
And much it grieved my heart to think
What man has made of man.

Through primrose tufts, in that green bower,
The periwinkle trailed its wreaths;
And ’tis my faith that every flower
Enjoys the air it breathes.

The birds around me hopped and played,
Their thoughts I cannot measure:—
But the least motion which they made
It seemed a thrill of pleasure.

The budding twigs spread out their fan,
To catch the breezy air;
And I must think, do all I can,
That there was pleasure there.

If this belief from heaven be sent,
If such be Nature’s holy plan,
Have I not reason to lament
What man has made of man?
.


MẤY DÒNG VIẾT LÚC ĐẦU XUÂN

Tôi nghe ngàn thanh âm hòa nhịp
Khi ngồi trong một chốn rừng xanh
Lòng thư thái bao điều vui thú
Lại gợn lên ý nghĩ buồn tênh

Với cảnh sắc thiên nhiên tươi thắm
Tràn vào hồn giao cảm thâm sâu
Và tôi đã đau lòng nghĩ đến
Những gì người gây khổ cho nhau 

Dưới vòm xanh, xuyên đám hoa anh thảo
Hoa tử đinh hương đan kết thành vòng
Đã cho tôi thêm niềm tin tưởng
Khí trời dành cho mỗi đóa bông 

Chim quanh tôi chơi đùa, nhảy nhót
Chúng nghĩ gì chẳng thể nói thay:—
Nhưng, cử động dù là nhỏ nhất
Trông dường như chan chứa vui vầy 

Những cành non xòe tung cánh quạt
Đón làn gió mát thổi êm ru
Và tôi nghĩ tôi nên làm tất cả
Là niềm vui chẳng phải thế ư 

Nếu niềm tin truyền từ Thượng đế
Nếu Thiên nhiên dự tính nhiệm mầu
Có lý nào tôi không trăn trở
Những gì người gây khổ cho nhau?
 

7/2/2025
Trần Đức Phổ phỏng dịch



Chủ Nhật, 2 tháng 2, 2025

Ngày Ba Mươi Tết

Trần Đức Phổ 


 


Cha dựng cây nêu ngoài sân
Công thành cánh cung huyền thoại
Gần một thế kỷ vô thần
Tín ngưỡng vẫn còn tồn tại

Mẹ hái tàu lá chuối xanh
Nấu nồi bánh chưng, bánh tét
Hiếu thảo đức tính thiện lành
Nhắc con mỗi dịp lễ Tết

Anh lo sửa sang mồ mả
Lau chùi bài vị gia tiên
Thơm thơm hương lòng lan tỏa
Theo mùi nhang trầm bay lên

Chị Hai trang hoàng nhà cửa
Đơm mâm ngũ quả cát tường
Chẳng biết có gì hồ hởi
Má hồng, mắt sáng như gương?

Tôi ngồi làm thơ chúc Tết
Thả hồn lựa ý, tìm vần
Bao nhiêu là điều muốn viết
 Tình quê, tình nước chứa chan

Cô em chơi đùa ngoài ngõ
Bỗng nhiên cất tiếng cười giòn
Chạy ùa vào như cơn gió
Mang theo cả một trời xuân.


Ngày 29 tháng Chạp
Xuân Ất Tỵ 2025