Trần Đức Phổ
Thứ Hai, 10 tháng 6, 2024
Khúc Du Ca Mùa Hạ
Thứ Bảy, 1 tháng 6, 2024
Ký Ức Ngày Hè
Trần Đức phổ
Chủ Nhật, 31 tháng 12, 2023
Về Phương Nam
Trần Đức Phổ
Ruộng đồng xanh thẳng cánh cò bay
Dòng Cửu Long phù sa như máu đỏ
Cá tôm nhiều thò tay bắt được ngay
Những rừng mắm, những rừng tràm, rừng đước
Như đoàn quân đi chinh phục phương nam
Những tráng sĩ của vài trăm năm trước
Đến bây giờ vẫn sừng sững hiên ngang
Tôi đã đọc trận Rạch Gầm – Xoài Mút
Người anh hùng áo vải phá quân Xiêm
Bên tai nghe tiếng chiêng khua, trống giục
Những con thuyền lao vun vút như tên
Viếng di tích Tả quân Lê Văn Duyệt
Một công thần khai quốc chịu hàm oan
Thân về trời, mộ phần đeo xiềng xích,
Vẫn khói hương trong tâm khảm người dân
Còn văng vẳng nghe giọng ngâm Đồ Chiểu
Thà mắt đui mà giữ lấy đạo nhà
Hơn những kẻ nghĩa quân thần chẳng hiểu
Đem thân làm tôi mọi Phú-lang-sa
Những danh sĩ từng một thời lừng lẫy
Thủ Khoa Huân, Phan Văn Trị, Tôn Thọ Tường
Khai trận chiến trên văn đàn ngày ấy
Khí anh hùng ngùn ngụt cõi văn chương
Về phương nam theo dấu chân người trước
Đêm nằm nghe khúc Dạ Cổ Hoài Lang
Chén rượu gạo thấm qua hồn thao thức
Sóng vỗ bờ cuồn cuộn Cửu Long Giang.
Thứ Sáu, 10 tháng 11, 2023
Trở Cờ
Thứ Bảy, 4 tháng 11, 2023
Một Buổi Sáng Của Trẻ Mục Đồng
Trần Đức Phổ
Thứ Tư, 21 tháng 6, 2023
Cửa Mỹ Á
Tác giả: Trần Đức Phổ
Núi Cửa trầm ngâm, lặng lẽ cạnh bên
Những mỏm đá như chiến binh khôi giáp
Đứng trang nghiêm mặc kệ sóng vỗ ghềnh
Đầm Mỹ Á mặt gương trong tĩnh lặng
Đoàn thuyền ghe như dán ngược vào trời
Chim hải âu từng đàn tung mây trắng
Theo cánh buồm lộng gió hướng ra khơi
Dưới gốc đa lá xanh um cổ thụ
Chợ ven sông người tấp nập bán mua
Những sọt cá vảy còn tươi sắc bạc
Chen chúc cùng ruốc, mực, ghẹ, tôm, cua…
Nơi doi đất mấy ngư dân vá lưới
Lưng đồng hun dội nắng sớm ban mai
Một ông lão ung dung ngồi nhả khói
Dõi mắt theo đứa nhỏ tập vung chài
Ôi, Mỹ Á! Cái tên sao mà đẹp
Ta ra đi, hãy chờ đón ta về
Như sóng biển vẫn nhớ bờ da diết
Con thuyền nào không nhớ cửa sông quê?
1980-2023
* Bài này sáng tác năm 1980, nay chép lại theo trí nhớ, có sửa chữa, bổ sung.
Thứ Ba, 9 tháng 5, 2023
Đâu Mái Nhà Xưa?
Tác giả: Trần Đức Phổ
Thăm chốn thân yêu, một mái nhà
Ngỡ ngàng bắt máy, nghe con hỏi:
“Nhà mình sao chẳng thấy đâu, ba?”
“Tổ ấm hôm nào nay đã mất
Cây vú sữa xanh cũng chặt rồi
Hồ cá ba xây giờ ai lấp?
Con nhìn chốn cũ, lệ tuôn rơi!”
Biết trả lời sao cho con rõ?
Ba người ly xứ, mất quê hương
Cho dù là đất xưa tiên tổ
Đổi chủ thay tên chuyện cũng thường!
Con chớ có buồn chi, con gái
Nhà không trên đất, nhà trong tim!
Dâu bể cuộc đời ba đã trải
Yêu thương mới là chốn nên tìm.
9/5/2023
Thứ Tư, 1 tháng 3, 2023
Nhớ Những Cơn Mưa Giông Mùa Hạ
Tác giả: Trần Đức Phổ
Mỗi chiều nghe tiếng sấm ầm vang
Tôi đứng trong nhà đưa mắt ngó
Mây đen kìn kịt bủa vây làng
Gió cuốn ào ào khóm lá tre
Mo cau đồm độp rớt sau hè
Rồi mưa trút nước nhanh như chớp
Mát rượi trong lòng đứa bé quê
Mẹ bảo lấy thau hứng nước mưa
Tôi đi. Rồi tắm đến hàng giờ
Gái trai cả đám trần như nhộng
La hét, reo hò, chạy dưới mưa
Trước sân nổi phập phồng bong bóng
Lũ nhóc chia nhau xí lấy phần
Cứ ngỡ bọt bèo là hoa mộng
Mỗi khi tan vỡ dạ buồn chan
Thả con thuyền giấy theo dòng nước
Cũng tưởng phiêu lưu chẳng bến bờ
Cái ao bé tẹo toàn rêu rác
Cũng thành đại hải thuở ngây thơ
Nhớ những trận mưa đến lạ lùng
Nhớ mùi đất khét trước cơn giông
Nhớ mùi rơm ẩm khi trời tạnh
Nỗi nhớ, chao ôi, khắc tận lòng.
1/3/2023
Thứ Ba, 14 tháng 2, 2023
Tôi Về
Tác giả: Trần Đức Phổ
Nhộn nhịp người, xe, những tiếng còi…
Nắng đổ trên đầu như đổ lửa
Dòng người đông nghịt cuốn chân trôi
Tôi về qua con sông ngầu đục
Mặt nước đìu hiu thum thủm mùi
Đàn trẻ nhà ai đang bắt ốc
Lưng trần đen nhẻm cột nhà thui
Tôi về ngang cánh đồng năm ấy
Lúa chẳng còn xanh thuở dậy thì
Lối dọc đường ngang thành phố xá
Nông phu mất ruộng bỏ làng đi
Tôi về ngang cánh rừng dương biển
Chỉ còn trơ trụi gốc cây khô
Dăm con bò ốm đang lười biếng
Gặm đám cỏ già vẻ ngẩn ngơ
Tôi về thao thức theo con sóng
Ngọn gió Nồm nam khẽ thở dài
Trăng của quê nhà, trăng tuổi mộng
Vô tình lấp lánh giọt buồn ai.
12/2/2023
Thứ Năm, 26 tháng 1, 2023
Biển Xưa
Tác giả: Trần Đức Phổ
Vòm xanh in đạm mấy tàu dừa
Đàn chim theo dấu tìm luồng cá
Rộn rịp mái chèo tiếng nước khua
Bờ cát vàng mơ trải dưới chân
Sóng xanh tung bọt trắng vô ngần
Tiếng đàn em bé cười trong vắt
Đuổi chú còng con cuống quýt chân
Dãi núi xa xa đứng lặng im
Mây chiều phơ phất lụa tiên mềm
Tôi mơ cổ tích làm hoàng tử
Công chúa Thủy tề lại chính em
Theo dấu hư vô về dĩ vãng
Khung trời thơ mộng của ngày qua
Ngày xanh bừng nở bông hoa nắng
Tôi cũng hồn nhiên như thuở xưa!
26/1/2023
Thứ Sáu, 22 tháng 7, 2022
Hiền Lương – Bến Hải
Tác giả: Trần Đức Phổ
.
Tôi chưa từng qua dòng sông Bến hải
Tôi chưa đặt chân lên cầu Hiền Lương
Con nước đục trong của dòng sông ấy
Chảy ngập hồn tôi thao-thiết đêm trường
Ôi, sông Bến Hải, sông Bến Hải
Con sông chia ly, con sông oán cừu
Đôi bờ cách ngăn, mấy đời máu chảy
Vết thương nhức buốt đến tận ngàn thu
Cha ông bắc cầu qua lại
Cháu con ngu muội lầm đường
Đặt trạm, gài mìn, giăng bẫy...
Đắng lòng bà mẹ Hiền Lương
Hai mốt năm dài đăng đẳng
Biết bao dấu tích đạn bom
Của Nga, của Tàu, của Mỹ...
Đôi bờ tang tóc đau thương
Một dòng sông biến thành chiến tuyến
Một cây cầu hai nỗi khát khao
Và từ đó giang sơn dâu biển
Bến Hải – Hiền Lương lớp lớp ba đào.
22/7/2022
Thứ Sáu, 17 tháng 6, 2022
Cây Đa Đầu Làng
Tác giả: Trần Đức Phổ
Cả xóm thường khấn vái cầu xin
Bọn trẻ con hầu như khiếp sợ
Chẳng bao giờ trèo bắt tổ chim
Dưới gốc cây khói nhang nghi ngút
Người ngang qua lặng lẽ, kiêng vì...
Chiếc lá rơi giật mình hoảng hốt
Vội cúi đầu lủi thủi bước đi
Những ông táo, bình vôi dưới gốc
Vun thành gò. thành đống từ lâu
Tàn lá rậm lũ chim sâu hót
Như vọng về từ cõi âm u
Bọn quỷ ma không ai thờ tự
Cũng kéo về trú ngụ, ăn theo
Lễ Cô Hồn mỗi năm đều có
Khói hương thơm, vàng mã thật nhiều
Rồi một hôm đùng đùng giông tố
Thân cây già bị đánh gãy đôi
Cả làng nước đến xem chợt ngộ
Mối mọt ăn rệu rã lâu rồi!
16/6/2022
Thứ Ba, 7 tháng 6, 2022
Những Đóa Hồng Đất Mẹ
Những mẹ già, những người chị, người em
Trong dáng dấp, nụ cười tôi như thấy
Nết đảm đang, và vẻ đẹp dịu hiền
Ngọn Thiên Bút kẽ tô màu mắt biếc
Dòng Trà Giang tắm gội tóc nhung huyền
Điệu Ba Lý ngọt ngào mà tha thiết
Câu Bài Chòi sao quá đỗi hồn nhiên
Tiếng cười thơm mùi đường phèn, đường phổi
Làn da nâu đậm hương sắc mạch nha
Không chảnh chọe, không kiêu kỳ, phách lối
Mà đơn sơ, đằm thắm sống chan hòa
Tuy nhỏ nhắn như cây cau, cành liễu
Nhưng kiên cường trước mưa nắng gió sương
Với cha mẹ là người con chí hiếu
Với cháu con lo chu đáo trăm đường
Xin cảm ơn những đóa hồng đất mẹ
Cho tôi yêu thêm Quảng Ngãi nhiều lần
Nơi từng đã sản sinh bao thế hệ
Đổ máu đào để tô thắm giang san.
Thứ Năm, 12 tháng 5, 2022
Gửi Người Con Gái Sông Thoa
Tác giả: Trần Đức Phổ
Mười năm về lại bến sông Thoa
Con đò ngày cũ không còn nữa
Dòng nước buồn thiu chẳng vỗ bờ
Ôi, nhớ chiều nao em tan học
Gió lồng mái tóc, dáng nghiêng soi
Nụ cười hoa nở chìm trong nước
Đàn cá sông Thoa lặn mất rồi
Dạo đó ta còn ngây ngô lắm
Cũng biết rằng em là mỹ nhân,
Chưa thả theo dòng: thơ lá thắm
Nhưng chữ yêu thương đã hiệp vần
Mười năm mưa nắng miền quê cũ
Sông Thoa con nước vẫn đầy vơi
Cúi mặt nguôi quên niềm nhung nhớ
Trăng non in bóng nét môi cười.
May 11, 2022
Thứ Ba, 9 tháng 11, 2021
Vè Đường Sắt Cát Linh – Hà Đông
Tác giả: Trần Đức Phổ
rủ nhau đi thử đoàn tàu Cát Linh
đoàn tàu như con sâu xanh
chạy trên thành phố, rập rình họa tai
đường tàu có một không hai
mười ba cây số, mười hai trạm dừng
nghe đâu vận tốc ước chừng
như đi xe đạp ung dung tành tành
mười năm xây dựng công trình
hai mươi nghìn tỉ vay anh ba tàu
chưa vận hành đã hư hao
cả gốc lẫn lãi cậy vào thuế dân
đoàn tàu Cát Linh - Hà Đông
biểu tượng nhạy cảm của ông bạn vàng
tượng đài của những quan tham
và niềm chua xót, bẽ bàng của dân!
09/11/2021
Thứ Tư, 13 tháng 10, 2021
Bi Văn Dịch Covid Sài Thành
Tác giả: Trần Đức Phổ
(Nhái theo Văn Tế Nghĩa Sĩ Trận Vong Lục Tỉnh)
.
Hỡi ôi!
Tiếng đồn dịch bệnh lo xa;
Thói giữ vệ sinh làm gốc.
Xuân trước con Wuhan tràn qua biên giới, dịch cúm được khống chế tài tình ;
Hạ này dân Annam mắc nạn cả nước, đường sá bị cấm ngăn ngang dọc.
Ngoài hai trăm quốc gia đang ngợi câu ‘ổn định', dân nhờ vaccine đặng lẽ sống vui;
Trong sáu bốn tỉnh thành sao còn chữ ‘lây lan’, người vì covid rủ nhau chết gục!
Các bậc sĩ nông công thương, liền mang tai với chủng Delta;
Mấy nơi thành phố xã thôn, đều mắc hại cùng loài Virus .
Bọn quan tham quen theo đường cũ, húng hiếp ngặt nghèo;
Bầy dân đen mất nghề xưa, vô cớ chịu cực.
Phạt kẻ ra đường mua đồ ăn thức uống, dẫu nài nỉ xin tha;
Trói người tại cửa để thử nghiệm kiểm tra, dù vẫy vùng than khóc.
Trải mấy tháng ròng rã khốn khó, trẻ già kẻ chết người đau nào xiết đếm tên;
Đem ba thuốc tầm phào chích choách, lớn nhỏ hồn bay phách tán thảy đều sợ sốc.
Người dân đổ lệ lâu ngày;
Bác sĩ gồng mình hết sức.
Đành những kẻ cha thù anh oán, nhảy vòng báo ứng đã cam;
Cực cho người vợ góa con côi, gây đoạn thảm sầu khôn dứt.
Man mác trăm chiều tâm sự, sống những lo dịch mãi chửa tan;
Phôi pha một mảnh hình hài, thác chẳng biết ai đem đi đốt?
Nghĩ nỗi “về quê”, ruộng khô nương cháy nhiều kẻ khóc than;
Tưởng câu “bám phố”, tiền hết việc thôi lắm người thổn thức.
Trời hỡi trời!
Lòng đã quyết, rời bỏ thành thị đi gấp cho nhanh ;
Tiếng còn mang, trở lại cố hương bắt ngay đem nhốt .
Tốp cỡi xe đoàn đi bộ, vạn người suy nghĩ không hai;
Ra miền Bắc xuống miền Tây, ngàn năm xảy ra chỉ một?
Ôi!
Tủi phận mong manh;
Căm loài khuẩn độc.
13/10/2021
____________
Đây là thơ nhái nên nhiều câu được chép nguyên văn hoặc một phần từ
bài Văn Tế Nghĩa Sĩ Trận Vong Lục Tỉnh.
Thứ Bảy, 9 tháng 10, 2021
Thứ Năm, 7 tháng 10, 2021
Quê Hương Tìm Về
Tác giả: Trần Đức Phổ
Cớ sao họ cấm ta về?
Lớp lớp người người bất kể
Đường xa, đói khát... hồi quê?
Quê hương hẳn là nơi chốn
Bình yên nhất quả địa cầu
Giống như lòng Mẹ nồng ấm
Cho con tựa lúc khổ đau
Quê hương là hầm trú ẩn
Mỗi khi giông bão trong đời
Quê hương là phao cứu nạn
Khi ta đuối nước ngoài khơi
Quê hương như là máu thịt
Lá lành lá rách đùm nhau
Giá gương nhiễu điều bao bọc
Tình thương như ngựa một tàu
"Quê hương là gì hở Mẹ"
Đường xa, đói khát vẫn về?
Thanh niên, cụ già, em bé...
Đi như bừng tỉnh cơn mê?
Trần Đức Phổ
6/10/2021
_____________
* Câu thơ của Đỗ Trung Quân
Thứ Bảy, 3 tháng 7, 2021
Biển Mặn Quê Em
Tác giả: Trần Đức Phổ
Sống dõi theo từng dấu cánh chim trời?
Mỗi bình minh khi sương còn se lạnh
Đoàn ngư thuyền vượt sóng tiến ra khơi
Những ngư dân ngực trần loáng loáng nước
Bắp tay săn như võ sĩ quyền anh
Da đồng hun, tóc cứng như xơ mướp
Rất đỗi hồn nhiên, chân thật, hiền lành
Mùa cá chuồn, mùa cá cơm, cá nục...
Làng xóm vui như những buổi hội hè
Tiếng gọi thưa, tiếng hò khoan thúc giục
Những con thuyền đầy ắp cá hả hê
Những bờ bãi, những rừng dương hoang dã
Những Lăng Ông, những Mộ Gió... u buồn
Hồn quê hương không ai người xa lạ
Dẫu xa rời còn khắc cốt, ghi xương
Mùa biển động sóng vỗ bờ giận dữ
Nước triều dâng, bão lụt hoành hành
Nắng rát da, mưa thì thác đổ
Mà bỏ đi, ai cũng chẳng đành!
Thưa, vậy đó! Quê em vùng biển mặn
Với những người sống vất vả cần lao
Với chất muối thấm vào lòng sâu lắng
Tình quê hương luôn mãi cứ dạt dào!
July 3, 2021
Thứ Ba, 15 tháng 6, 2021
Còn Thương Ruộng Lúa, Bờ Tre
Tác giả: Trần Đức Phổ
Là đồng lúa chín, là tranh lợn gà
Từ ngày rời bỏ quê cha
Hằng mong trở lại mái nhà tuổi thơ
Nhớ cây đa, nhớ con đò
Nhớ rừng dương biếc, nhớ bờ tre xanh
Nhớ dòng sông nhỏ hiền lành
Nhớ làn khói quyện mái tranh xóm nghèo
Chao ôi! Nhớ biết bao nhiêu
Tiếng con chim gáy gù kêu bạn tình
Nhớ đêm trăng sáng sân đình
Gái trai nô nức, rập rình nhạc thơ
Xứ người phố rộng, nhà to
Nhưng lòng thấp thỏm, âu lo, muộn phiền...
Quê hương ai nỡ đành quên
Ví như cái họ cái tên của mình.
6.15.2021