THƠ MATSUO BASHO

1 Sơ lược tiểu sử Matsuo Bashō (1644-1694)

Matsuo Bashō là nhà thơ Nhật Bản nổi tiếng nhất thời Edo. Ông được biết đến vì đã có công đóng góp một cách quyết định vào sự phát triển của thơ trữ tình thông qua thể loại thơ Haiku. Mặc dù xuất phát từ những thể thơ có sẵn ở Nhật Bản, nhưng HaiKu đã đổi mới một cách sâu sắc về hình thức và nội dung. Lý tưởng nghệ thuật của Bashō được thể hiện ở việc vượt qua những cảm xúc cá nhân, và đồng nhất hoàn toàn giữa con người với thiên nhiên, được mô tả bằng những hình ảnh độc đáo, lấy cảm hứng từ những yếu tố của thực tế hàng ngày và tầm thường. Nhật ký du lịch của Bashō cũng nổi tiếng, về việc khám phá lại những địa điểm được văn học ca tụng trong quá khứ; trong số những tác phẩm quan trọng nhất, Oku no hosomichi  - The Narrow Road to Deep North -  (“Con đường hẹp về phía bắc”), là kết quả của sự kết hợp hoàn hảo giữa văn xuôi và thơ.

 

2 Thơ

 

· 月早し / 梢わ雨を / もちながら
Tsuki hayashi / kozue wa ame wo / mochinagara

· Between branches / wet with rain / the fleeting moon

 

· Giữa cành cây đẫm nước mưa
Vầng trăng ẩn hiện, đong đưa phiêu bồng

 

·古池や / 蛙飛び込む / 水の音
Furuikeya  / Kawazu tobikomu / Mizu no oto

· Old pond  / a frog jumps in / the sound of water

· Cái ao cũ, lặng yên

Một con ếch hốt nhiên nhảy vào

Tiếng nước xao

 

 

· 春の海 / ひねもすのたり / のたりかな

Haruno / umi Hinemosu / Notari Notarikana

 

· Spring ocean / Swaying gently / All day long.

 

· Biển đang độ tuổi xuân thì

Rập rình sóng lượn vân vi

Suốt ngày

 

 

· 閑けさや / 岩にしみいる / 蝉の声

Shizukesa ya/ Iwa ni shimiiru/ Semi no koe

 

· Oh, tranquility! / Penetrating the very rock, / A cicada’s voice.

 

· Ô, tĩnh lặng!

Xuyên qua núi đá

Tiếng ve sầu

 

· 一家に / 遊女もねたり / 萩と月

Ikka ni / yūjo mo ne tari / hagi to tsuki

 

· Under the same roof / prostitutes were sleeping / Bush clover and the moon

 

· Chung vòm quán trọ đêm nay

Gái làng chơi đã ngủ say vài nàng

Hoa hồ chi và chị Hằng

· 夏草や / 兵どもが / 夢の跡

Natsu kusa ya / Tsuwamono domo ga / Yume no ato

 

· The summer grasses / All that remains / Of warriors’ dreams.

 

· Cỏ mùa hè

Dấu tích xanh

Mộng mơ của những chiến binh năm nào

 

·俤や / 姥ひとり泣く / 月の友

Hakanage ya / Oba hitori naku / Tsuki no tomo

· Really fragile / The old mother cries alone. / The friend of the moon

 

· Mỏng tan tiếng khóc mẹ già

Trong niềm hiu quạnh

Bạn là vầng trăng

 

 Trần Đức Phổ tổng hợp và phỏng dịch từ nguồn Internet.

Nguồn tham khảo:

- Masterpieces of Japanese Culture

- The Life and Influence of Matsuo Bashō

--

tranducpho