Thơ Tangu Ryokan

Tác giả: Trần Đức Phổ 

 

1. Sơ lược tiểu sử:

Tangu Ryokan (1758-1831)

Tục danh là Yamamoto Eizo. Ông là một nhà sư, nhà thơ và nhà thư pháp nổi tiếng của Nhật bản. Năm 22 tuổi ông theo hòa thượng Tainin Kokuse. Khi thầy ông sắp mất, ông được truyền y bát nhưng Ryokan từ chối và rời chùa đi khất thực, làm thơ và viết thư pháp.

Ryokan là một tăng sư đắc đạo, không câu nệ tiểu tiết, thậm chí ông có thể ăn cá thịt, và rất ghiền rượu gạo, có lần uống đến say túy lúy.

Có nhiều câu chuyện lý thú kể về ông, nhưng hay nhất có lẽ là chuyện ông muốn tặng mặt trăng cho tên trộm.

Chuyện kể rằng:

Một buổi tối, Ryōkan quay về túp lều ở dưới chân núi sau một ngày đi khất thực mệt mỏi, và ông nhìn thấy một tên trộm trong nhà. Nhưng căn nhà trống trơn không có gì để tên trộm lấy. Lúc đó, ông đã nói với hắn ta: "Bạn đã đi một quãng đường dài để đến thăm tôi, và bạn không nên trở về tay không. Hãy lấy quần áo của tôi làm quà." Tên trộm ngơ ngác, vội vơ lấy quần áo rồi phóng đi.

Ryōkan khỏa thân ngồi ngắm mặt trăng đang hiện ra bên khung cửa sổ. “Anh ta thật tội nghiệp,” ông trầm ngâm, “Ước gì tôi có thể tặng anh ấy vầng trăng đẹp thế này”. Ngay sau đó ông đã viết một bài haiku:

The thief left it behind:

the moon

at my window.

Tạm dịch:

Tên trộm bỏ nó lại phía sau:

Vầng trăng

Bên song cửa.

 

*

2. Thơ

THE PATH

The path is hidden

by snow

invisible

but thoughts of you

lead me onward.

.

DREAMS

in this dream world

we doze

and talk of dreams --

dream, dream on,

as much as you wish.

.

NO MIND

With no mind, flowers lure the

butterfly;

With no mind, the butterfly visits

the blossoms.

Yet when flowers bloom, the butterfly

comes;

When the butterfly comes, the

flowers bloom.

.

DOWN IN THE VILLAGE

Down in the village

the din of

flute and drum,

here deep in the mountain

everywhere the sound of the pines.

*

3. Phỏng dịch (Trần Đức Phổ):

CON ĐƯỜNG

con đường ẩn mình trong tuyết

không dấu vết

nhưng niệm tưởng về thầy

dẫn con đi tiếp.

.

MỘNG

giữa thế gian ảo mộng

chúng sinh đều mơ màng

cùng nhau nói về mộng--

mộng, hãy mộng đi nào

thật nhiều như ước ao.

.

VÔ TÂM

vô tâm, hoa kia quyến rũ loài bướm

vô tâm, loài bướm viếng thăm hoa nở

vâng, lúc hoa nở, bướm đến

lúc bướm đến, hoa nở.

.

DƯỚI LÀNG

dưới làng

ầm vang tiếng sáo và trống

nơi đây núi sâu

thông reo khắp chốn.

October 2, 2020

Trần Đức Phổ

_____

Tham khảo từ nguồn tiếng Anh:

- Wikipedia

- Allpoetry