60 - Vẫn Bay Tà Áo Lụa

Vẫn Bay Tà Áo Lụa

Tác giả: Trần Đức Phổ

Gót ngọc năm nào ai qua đó
Để lạc mùi hương lối cỏ hoa
Lâu lắm dưng mà luôn luyến nhớ
Đôi nét u huyền bóng dáng xưa

Lật trang thơ cũ tìm hình bóng
Hoa rơi giữa lớp bụi phai mờ
Chợ tình Khau Vai về trong mộng
Cố nhân còn khuất nẻo sông hồ

Chẳng có tàn y làm kỷ vật
Vẫn còn áo lụa của ai bay
Tà huy rực rỡ chưa lịm tắt
Rọi áng mây hồng như áo ai

14/06/2022 

 

 

Lời bình:

Bài thơ "Vẫn Bay Tà Áo Lụa" của Trần Đức Phổ mang đậm chất hoài niệm, trữ tình và sâu lắng. Qua những hình ảnh giàu tính biểu tượng, tác giả tái hiện lại ký ức về một bóng hình xưa, đồng thời để lại trong lòng người đọc cảm giác bâng khuâng trước vẻ đẹp của tình yêu và những kỷ niệm cũ.

1. Bố cục bài thơ

Bài thơ gồm ba khổ, mỗi khổ là một mảnh ghép của ký ức, tạo thành bức tranh hoài niệm:

• Khổ 1: Gợi nhớ một hình bóng đã qua, in dấu trong tâm trí.
• Khổ 2: Tìm lại hình ảnh cũ qua những trang thơ và mộng tưởng.
• Khổ 3: Vẻ đẹp của kỷ niệm hiện diện qua hình ảnh tà áo lụa và ánh chiều tà.

2. Phân tích nội dung

a. Khổ 1: Hoài niệm về bóng dáng xưa

"Gót ngọc năm nào ai qua đó
Để lạc mùi hương lối cỏ hoa
Lâu lắm dưng mà luôn luyến nhớ
Đôi nét u huyền bóng dáng xưa"

Mở đầu bài thơ, tác giả sử dụng hình ảnh "gót ngọc" – biểu tượng của vẻ đẹp thanh thoát, dịu dàng. "Lạc mùi hương lối cỏ hoa" gợi lên sự xuất hiện thoáng qua nhưng để lại dư âm sâu sắc trong lòng người.

Cụm từ "lâu lắm dưng mà luôn luyến nhớ" thể hiện nỗi nhớ nhung dai dẳng, vượt thời gian. "Đôi nét u huyền bóng dáng xưa" gợi lên hình ảnh một bóng hình mơ hồ nhưng ám ảnh, như một dấu ấn không phai mờ trong ký ức.

b. Khổ 2: Tìm lại hình bóng trong mộng tưởng

"Lật trang thơ cũ tìm hình bóng
Hoa rơi giữa lớp bụi phai mờ
Chợ tình Khau Vai về trong mộng
Cố nhân còn khuất nẻo sông hồ"

Khổ thơ này là hành trình tìm kiếm trong quá khứ. "Trang thơ cũ" tượng trưng cho kỷ niệm, nhưng lớp "bụi phai mờ" cho thấy thời gian đã phủ lên một lớp che phủ, khiến những ký ức không còn rõ nét.

Hình ảnh "Chợ tình Khau Vai" gợi nhắc về một nơi đặc biệt, nơi những mối tình dang dở tìm lại nhau. "Cố nhân còn khuất nẻo sông hồ" diễn tả sự xa cách, mơ hồ, như thể bóng hình ấy mãi nằm ở nơi xa xôi, không thể chạm tới.

c. Khổ 3: Tà áo lụa và ánh hoàng hôn

"Chẳng có tàn y làm kỷ vật
Vẫn còn áo lụa của ai bay
Tà huy rực rỡ chưa lịm tắt
Rọi áng mây hồng như áo ai"

Khổ cuối sử dụng hình ảnh "tà áo lụa" – một biểu tượng cho vẻ đẹp mềm mại, thanh tao. Dù không có "tàn y" làm kỷ vật cụ thể, nhưng hình ảnh tà áo lụa trong ký ức vẫn sống động, như một mảnh hồn tinh khiết của quá khứ.

Hình ảnh "tà huy rực rỡ chưa lịm tắt" và "áng mây hồng" gợi lên vẻ đẹp lộng lẫy nhưng mong manh của buổi chiều tà. Sự so sánh này không chỉ thể hiện vẻ đẹp của tà áo lụa mà còn hàm ý về những ký ức đẹp, dù đã qua nhưng vẫn rực rỡ trong tâm trí người nhớ.

3. Nghệ thuật

a. Ngôn ngữ trữ tình, gợi cảm

Ngôn ngữ trong bài thơ giàu tính nhạc và hình ảnh, mang đến cho người đọc cảm giác nhẹ nhàng, sâu lắng. Những từ ngữ như "gót ngọc," "mùi hương," "bóng dáng xưa" khơi gợi cảm xúc hoài niệm rất tinh tế.

b. Biện pháp ẩn dụ và biểu tượng

• "Tà áo lụa": Biểu tượng cho vẻ đẹp thanh tao, thuần khiết, gắn liền với ký ức về một bóng hình xưa.
• "Tà huy," "mây hồng": Ẩn dụ cho ký ức đẹp, dù đã xa nhưng vẫn sáng ngời trong lòng người.

c. Hình ảnh gắn với thời gian và không gian

Tác giả khéo léo kết hợp thời gian ("lâu lắm," "tà huy chưa lịm tắt") và không gian ("nẻo sông hồ," "chợ tình Khau Vai") để nhấn mạnh sự xa cách, mơ hồ của ký ức.

4. Cảm nghĩ

Bài thơ "Vẫn Bay Tà Áo Lụa" là một bản hòa ca của ký ức và tình cảm. Qua những hình ảnh giàu chất thơ, tác giả khơi gợi cảm xúc hoài niệm, khiến người đọc không khỏi rung động trước vẻ đẹp của những kỷ niệm xưa cũ.

Tác phẩm như một lời nhắc nhở về giá trị của ký ức trong cuộc sống. Dù thời gian trôi qua, những ký ức đẹp vẫn có thể là nguồn động lực và cảm hứng để ta trân trọng hiện tại. "Tà áo lụa" của quá khứ không chỉ là một hình ảnh, mà còn là biểu tượng của những điều tốt đẹp mà chúng ta từng trải qua.